Belgen kiezen steeds vaker voor renovatie dan voor nieuwbouw. Dat blijkt uit cijfers van Essencia. Opvallend is dat het aandeel van nieuwbouwwoningen in de huizenmarkt al 20 jaar lang rond de 50% schommelt, maar dat het de laatste jaren vooral projectontwikkelaars zijn die daarvoor zorgen. “De betaalbaarheid van een eigen nieuwbouwwoning is daarin een struikelblok“, zegt Bieke Gepts van Essencia. “Nieuwbouw valt voor jonge gezinnen nog vaak te duur uit. En omdat ouderen steeds vaker naar de stad trekken, zijn er nog heel wat bestaande huizen die aan een renovatie toe zijn.” Vooral het aantal nieuwe open bebouwingen kent een terugval. Door de toenemende vergrijzing en het groeiende aantal (eenpersoons)gezinnen komen er alles samen wel meer woningen bij.

Betrokkenheid en informatie zijn goud waard
Verschillende grote bouwfabrikanten merken dat (ver)bouwers meer en meer de touwtjes van hun project in handen nemen en betrokken zijn bij elke fase. (Ver)bouwers zijn steeds beter en beter geïnformeerd“, zegt Yves Sottiaux van Velux. “Ze zoeken zelf de informatie op die ze nodig hebben en vragen dan aan ons de bevestiging of hun bevindingen kloppen.” Sabine Merlevede van Wienerberger merkt dan weer dat het aantal technische vragen stijgt: “(Ver)bouwers denken niet langer puur aan het esthetische aspect, maar aan alle voor- en nadelen van hun opties.”

Meer kleine renovaties
Dat er meer renovaties gebeuren, heeft misschien wel deels te maken met de uitbraak van het coronavirus. “Daardoor werken we niet alleen meer thuis, maar zijn we vorig jaar ook minder op reis kunnen gaan”, zegt Lieven Verstaen van Daikin. “Veel mensen gebruiken dat budget voor kleine renovatiewerken. Maar ook de warme zomers van de afgelopen jaren zitten daar zeker voor iets tussen. Verbouwers zetten momenteel sterk in op koeling en luchtverversing.” Waarom verbouwers tegenwoordig zo goed geïnformeerd zijn? “Vroeger waren het vooral de architecten die de projecten opvolgden”, voegt Frank Gyzels van Sto daaraan toe. “Maar voor een kleine renovatie zonder vergunning hoef je geen architect in te schakelen en volg je zelf alles op.”

Klein maar comfortabel, binnen en buiten
Belgische verbouwers voeren niet alleen meer kleine renovaties uit, ze gaan ook kleiner wonen. Al wil dat niet zeggen dat ze aan comfort inboeten. Integendeel: het belang van wooncomfort is zowel binnen als buiten aan een opmars bezig. “We merken dat verbouwers sinds de coronacrisis opvallend veel meer investeren in hun tuin”, zegt Bart van Hal van Husqvarna. “Die beleving wint aan belang, net als het aantal gemeenschappelijke tuinen trouwens.” Volgens Johan Lisabeth van Winsol is er ter compensatie meer vraag naar grotere en bredere ramen met smalle profielen: “Zo vergroot je het ruimtegevoel in huis en kan je die kleinere oppervlakte compenseren. Bovendien vloeien de binnen- en buitenomgeving zo in elkaar over. Ook terrasoverkappingen winnen sterk aan populariteit.”

Smarthome en zonnepanelen: dé magische combinatie?
Belgen beschouwen ook domotica- en smarthometoepassingen vooral als een technisch snufje om het wooncomfort te verhogen. Dat blijkt uit het onderzoek dat Essencia jaarlijks bij 5.000 (ver)bouwers tussen de 25 en 74 jaar oud afneemt. En dat terwijl smarthometoepassingen net een enorm potentieel hebben op vlak van energieverbruik en -besparing. “Zowel door de nieuwe elektriciteitstarieven als de afschaffing van de terugdraaiende teller is een smarthome erg interessant, zeker in combinatie met zonnepanelen en een digitale meter“, zegt Bieke Gepts. “Een smarthomesysteem kan bepalen op welke momenten je zonnepanelen het meeste elektriciteit opleveren en die meteen inzetten om je vaatwasser, wasmachine en elektrische auto van energie te voorzien. Op die manier haal je toch nog het meeste uit je investering in hernieuwbare energie.

Wat met je privacy?
Voorlopig is het nog wachten op één centraal systeem waarmee je alle slimme technieken kan besturen. Maar bij veel (ver)bouwers rijst dan de vraag wat er allemaal met je gegevens gebeurt, zo merkt ook Yves Sottiaux van Velux. “Pas als daar meer duidelijkheid rond is en als we alles vanuit één systeem kunnen sturen, zal domotica echt hard gaan”, denkt hij. Volgens Bieke Gepts gaan de onduidelijkheden rond privacy de inburgering wel vertragen, maar niet tegenhouden. “Uit internationale studies blijkt dat ze in het buitenland al veel verder staan op vlak van domotica”, zegt ze. “De vragen rond privacy lijken daar op een bevredigende manier te zijn beantwoord. Ik denk dus dat wij ook zullen volgen.”Lieven Verstaen van Daikin voegt er nog aan toe dat connectiviteit zeker bij jongere (ver)bouwers al een rol begint te spelen.

Comfort en EPB-eisen grootste motivator
Hoe doen de Belgische (ver)bouwers het op vlak van energie-efficiëntie? Volgens cijfers van het VEA zijn vooral nieuwbouwwoningen al veel duurzamer dan enkele jaren geleden, al blijven comfort en de EPB-eisen veel grotere motivatoren om energiezuinig te (ver)bouwen dan het klimaat. “Zodra er strengere bouwnormen zitten aan te komen, zien we niet toevallig een piek in het aantal (ver)bouwaanvragen”, zegt Bieke Gepts. “Amper 45% van de (ver)bouwers is ervan overtuigd dat een laag E-peil een meerwaarde biedt en maar 7% kent het exacte E-peil van zijn of haar woning.”

Circulair bouwen nog in de kinderschoenen
Werken met circulaire materialen ligt ook nog moeilijk. “Veel Belgen zijn zich nog niet echt bewust van het concept circulair bouwen, laat staan dat ze er al mee bezig zijn”, vervolgt Bieke Gepts. “Daarin loopt de wetgeving ook achter: veel keuringen van herbruikbare materialen zijn bijvoorbeeld nog niet in orde. We verwachten dat OVAM daar tegen 2027 mee rond is. Achter de schermen gebeurt er wel veel op Europees vlak. Waarschijnlijk krijgen woningen op termijn een ecologische score, die circulaire materialen mee zullen bepalen. Duurzaamheid krijgt daardoor terug meer betekenis als concept.”

Bron: Livios